Ιστορία
11.08.2023 2023-08-24 18:55Ιστορία
Ιστορία
Μέσα από την πολύχρονη εμπειρία μου στη διδασκαλία της ιστορίας έχω επιλέξει να χρησιμοποιώ κατά την παράδοση του εν λόγω μαθήματος συγκεκριμένες διδακτικές μεθόδους και εργαλεία προκειμένου το παιδί να αγαπήσει την ιστορία και κατά επέκταση να ενστερνιστεί τη γνώση που του προσφέρει αυτό το μάθημα.
Εκπαιδευτικοί Μέθοδοι, Πρακτικές και Εργαλεία Διδασκαλίας της Ιστορίας
Δημιουργία σχεδιαγραμμάτων
Η καταγραφή των σημαντικότερων πληροφοριών ενός ιστορικού μαθήματος-κειμένου σε μορφή σχεδιαγράμματος έχω παρατηρήσει ότι βοηθά σημαντικά τα παιδιά να μάθουν, να αποθηκεύσουν και να συγκρατήσουν στη μνήμη τους τις αναγκαίες πληροφορίες. Η οπτική επαφή του μαθητή με ένα καλογραμμένο σχεδιάγραμμα του ενισχύει τη θέληση να το μελετήσει και κατά επέκταση να ασχοληθεί με αυτό όσο χρειάζεται προκειμένου να το μάθει.
Η διδακτική μέθοδος της αφήγησης
Η ζωντανή και παραστατική αφήγηση ενός ιστορικού γεγονότος, που είναι πάντα προσαρμοσμένη στο γλωσσικό επίπεδο και στην ηλικία του κάθε μαθητή έχω διαπιστώσει ότι διεγείρει τη φαντασία του και το βοηθά να εντάξει τον εαυτό του στο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός ενισχύοντας έτσι τη βιωματικότητά του. Επιπλέον, μέσω αυτής της μεθόδου αναπτύσσεται η αίσθηση της αμεσότητας και οικειότητας με αποτέλεσμα να γίνεται πιο εύκολα κατανοητή η ιστορική πληροφορία που επιδιώκω να μεταδώσω/μεταβιβάσω στο μαθητή. Ωστόσο έχω παρατηρήσει ότι αυτή η μέθοδος πολύ εύκολα μπορεί να οδηγήσει στη μη συμμετοχή και παθητικότητα του μαθητή και ότι δεν είναι δύσκολο να ολισθήσει σε μονόλογο. Έτσι λοιπόν, επιδιώκω την παραδοσιακή μέθοδο της αφήγησης να την ενισχύσω δίνοντας της άλλες νέες μορφές.
Σχολιασμένη Αφήγηση
Κατά αυτή τη μέθοδο ενώ αφηγούμαι ένα ιστορικό γεγονός διακόπτω την αφηγηματική διαδικασία προκειμένου να αναπτύξω κάποιο επιμέρους θέμα, να εμβαθύνω και να εξηγήσω περαιτέρω συγκεκριμένα σημεία και να θέσω ερωτήματα στον μαθητή. Με αυτόν τον τρόπο τον καθιστώ συμμέτοχο στη μαθησιακή διαδικασία, τον κρατώ σε εγρήγορση και του ενισχύω την αυτενέργειά του ενώ παράλληλα του λύνω απορίες ή τον βάζω στη διαδικασία να διερωτηθεί και να προβληματιστεί γύρω από το διδακτικό θέμα.
Κατευθυνόμενος Διάλογος
Κατά τη μέθοδο του κατευθυνόμενου διαλόγου, συνδυαστικά πάντα με τη μέθοδο της αφήγησης, εκμεταλλεύομαι κάθε ευκαιρία που μου προσφέρεται, ώστε να ενεργοποιήσω τον μαθητή και να τον οδηγήσω να κατανοήσει τη σύνδεση των ιστορικών στοιχείων συγχρονικά και διαχρονικά. Έτσι κεντρίζεται το ενδιαφέρον του και δίνεται ερέθισμα για σκέψη, αλλά και για καλλιέργεια της κριτικής ικανότητας. Ο μαθητής μέσω αυτής της μεθόδου δεν διδάσκεται μόνο ιστορία, αλλά του δίνεται η δυνατότητα να ενισχύσει τις επικοινωνιακές του δεξιότητες, αφού μαθαίνει να διατυπώνει εύστοχα την άποψή του, να ακούει, να φιλτράρει τις πληροφορίες που δέχεται, να τις κρίνει και να καταλήγει σε ένα λογικό συμπέρασμα.
Ερευνητική - Ομαδική Μέθοδος
Η ερευνητική μέθοδος ξεφεύγει από το πρότυπο της αφηγηματικής μεθόδου. Είναι μια μέθοδος που κυρίως την εφαρμόζω σε ολιγομελή γκρουπ μαθητών. Ο κύριος άξονας αυτής της διδακτικής μεθόδου είναι η εργασία κατά ομάδες. Λόγω όμως της αδυναμίας των μαθητών να εργάζονται συνεταιρικά και ομαδικά τους δίνω κάποιες καθοδηγητικές γραμμές σχετικά με το πώς θα εργαστούν. Μέσω των κατευθυντήριων οδηγιών μου οι μαθητές επιλύουν απορίες και αναπτύσσουν τους δικούς τους προβληματισμούς. Μέσω λοιπόν αυτής της μεθόδου οι μαθητές δε μαθαίνουν μόνο να κάνουν τη δική τους έρευνα γύρω από ένα ιστορικό θέμα και να ανακαλύπτουν με αυτόν τον τρόπο μόνοι τους τη γνώση, αλλά μαθαίνουν την αξία της συνεργασίας και της ομαδικότητας.
Χρήση ιστορικών πηγών - παραθεμάτων (κείμενα, εικόνες, χάρτες, διαγράμματα από εξωσχολικά βιβλία και διαδίκτυο)
Η χρήση ιστορικών πηγών-παραθεμάτων, σχετικών κάθε φορά με το περιεχόμενο προς παράδοση μαθήματος συνδυαστικά πάντα με το σχολικό εγχειρίδιο, κρίνεται απαραίτητη για πολλούς και διάφορους λόγους. Αρχικά, μέσω της μελέτης διαφόρων πηγών δίνεται η ευκαιρία στον μαθητή να συγκρίνει τις πληροφορίες που κάθε πηγή παρέχει και μέσω της κριτικής του ικανότητας να καταλήξει στην αλήθεια του κάθε γεγονότος. Παράλληλα, μέσω των παρατηρήσεων και σχόλιων που μπορούν να γίνουν πάνω στο κείμενο της πηγής ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να κρίνει πρόσωπα, καταστάσεις, φαινόμενα, αλλά και να προχωρήσει στην ανάλυση και σύνθεση του ιστορικού υλικού. Επίσης, η επαφή με πολλαπλές πηγές του παρέχει τη δυνατότητα να σχηματίσει μια πιο ζωντανή εικόνα του παρελθόντος. Έρχεται πιο κοντά με καθετί που φαίνεται μακρινό και έτσι γίνεται πιο οικείο, γεγονός που εξυπηρετεί στην ενίσχυση του ενδιαφέροντος και της συμμετοχής του στη διδακτική διαδικασία. Γενικότερα, η χρήση ιστορικών πηγών μετατρέπει το μάθημα από ανούσιο και αδιάφορο σε ουσιώδες και ενδιαφέρον.
